ام البنین فتوحی

سرکشی و بازدید میدانی به منظور پی بردن به مشکلات محلات، یکی از بدیهی ترین اقداماتی است  که از مسئولان حوزه مدیریت شهری انتظار می رود  اما اغلب این مهم در حد یک دستور کار در کارتابل مدیران شهرداری و یا اعضای شورا باقی می ماند  به گونه ای که حتی در یکسال کاری  از منطقه و محله بازدیدی  نمی شود (هر چند در سال آخر شورا و منتهی به انتخابات  به یکباره و شتابزده ، آمار بازدیدهای های میدانی و یا قرار ملاقاتهای مردمی بالا می رود).  پاشنه آشیل این ملاقاتها،  فردی و شخصی  بودن اکثر خواسته های مراجعه کنندگان است و به ندرت در میان مراجعین مطالباتی در حوزه اجتماعی و منطقه ای دیده می شود .

در دوره چهارم شورای شهر رشت و با تصمیم شهردار وقت و نیز الگو برداری از نمونه های موفق در برخی ازشهرهای بزرگ، تصمیم به ایجاد سرای محله در شهر رشت گرفته شد.

سرای محله، اهداف مهمی مانند بهبود سبک زندگی، ترویج فرهنگ شهروندی، ترویج گفتمان مدیریت شهری و اعتماد سازی شهروندان، آسیب زدایی از محلات و به نوعی سهیم کردن شهروندان در مدیریت شهری و دخیل کردن آن ها در اتخاذ تصمیمات شهری بود.

بر همین اساس مقرر شد که 50 سرای محله در شهر رشت راه اندازی شود که از این تعداد ، 15 سرای راه اندازی شد .

اما سراهای محله نتوانست کمکی به توسعه و همیاری و همکاری مردم در مدیریت شهری بکند چرا که با پایان یافتن مسئولیت شهردار وقت و شورای چهارم ، کاملا فعالیتش متوقف گردید.

سرای محله ای که قرار بود معجونی از دوره‌های عمومی و تخصصی به ویژه در محله‌هایی پرجمعیت و اقشار ضعیف باشد و خدمات متنوعی از طریق همین سرای محلات به شهروندان ارائه گردد محلی شد در حد یک خانه و مکان خالی و در حد اسم باقی ماند.

در سالهای اخیر این سرای مردمی در کش و قوس های انتخاب شهردار رشت گم گردید و بعد از انتخاب شهردار نیز مانند بقیه برنامه های فرهنگی در حاشیه ماند و هرگز به آن پرداخته نشد.

یکی از اعضای شورای فعلی گفته بود «سرای محله بعد از رفتن اولین شهردار منتخب شورای فعلی فعالیتش متوقف گردید به طوری که تعدادی از سراها که در اختیار مناطق شهرداری بود با امضای تفاهمنامه با دستگاه‌های مختلف به صورت تخصصی واگذار شد و دستگاه های مربوطه به صورت تخصصی به برگزاری دوره‌های مختلف در سرای محلات فعالیت خود را آغاز کردند به گونه ای که دیگر شهرداری دخالتی در امور نداشت».

دلیل این ناهماهنگی ها، عدم تعریف درست ساختار فعالیت سرای محلات بود و شهرداری رشت نتوانست به اهدافی که در ایجاد سرای محله داشت برسد و از این ظرفیت مردمی در جهت توسعه مدیریت شهری و ارتباط بیشتر با مردم بهره گیرد.

در شرایط فعلی جامعه که ویروس کرونا شیوع بالایی پیدا کرده است وهنوز مدیریت شهری نتوانسته خدمات الکترونیک  خود را گسترش دهد، سرای محله می توانست از مراجعات مردمی به مراکز اداری شهرداری جلوگیری کند و مشکلات هر محله و منطقه تفکیک شده و در یک برنامه ریزی دقیق بررسی و رفع گردد.

برنامه داشتن و آشنایی با شهر رشت و خواسته های مردم از اهداف یک شورای موفق است که با شناسایی درست و پیگیری های  جدی در کوتاه ترین زمان به رفع مشکلات شهری بپردازد و رضایت مردمی را جلب کند.