لیلا پورابراهیمی
شهرداری رشت بودجه و امکاناتی برای تملک اراضی حاشیه تالاب عینک در اختیار ندارد و باید روشهای دیگری مانند جذب سرمایهگذار را برای حل این مشکل در دستور کار قرار دهد. آنچه که از ظواهر امر پیداست گویا شهرداری پس از مدتها بالاخره توانسته بستههای سرمایهگذاری در این قسمت از پهنه تالاب را تهیه کند اما بعد از گذشت حدودا دو سال، همچنان موفقیتی برای جذب سرمایهگذار به دست نیاورده است.
تملک اراضی حاشیه تالاب عینک با هدف اجرای پروژههای ورزشی، گردشگری و اقتصادی که با ورود فاضلاب به داخل آن به عنوان یکی از بهترین پهنههای زیستی دنیا در حال از بین رفتن است، موضوعی است که حداقل و به صورت جدیتر از دوران سرپرستی یوسف یزدانی بر شهرداری رشت مطرح بوده و ساماندهی آن تاکنون فراز و فرودها و چالشهای متعددی را به همراه داشته است.
رییس کمیسیون عمران شورا: به آینده خوشبین نیستیم
«محسن سماکچی» که ریاست کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر رشت را بر عهده دارد چند ماه پیش در این مورد گفته بود: تالاب عینک و جذب سرمایهگذار و مالکیت تالاب، موضوعاتی هستند که گمان نمیرود در سالهای اخیر به نتیجهای محسوس برسد و باید سالها در انتظار ساماندهی آن بمانیم. به شخصه زیاد به آیندهی آن خوشبین نیستم!
وی در مورد تملک اراضی حاشیه تالاب توسط شهرداری هم اضافه کرده بود: تملک اگر به قیمت باشد ما به دنبال آن هستیم. با این حال معتقدم باید به سمت جذب سرمایهگذار برویم.
در حالی که بسیاری از شهرها برای بهبود فضای شهری و جذب گردشگر استخرهای مصنوعی ایجاد میکنند، شهر رشت به صورت طبیعی از این نعمت برخوردار است. اجرای طرحهای ورزشی، تفریحی و گردشگری در پهنه تالاب عینک از طریق بسترسازی، تهیه بستههای سرمایهگذاری و تسهیلگری با هدف توسعه جوامع محلی و زمینهسازی برای جذب سرمایهگذار و گردشگر از برنامههای مورد توجه شهرداری رشت بوده است، با این حال خبر میرسد شهرداری و شورای شهر بعد از گذشت چندین سال هنوز نتوانستهاند ایدهآلهای خود را مطابق با وعدههای داده شده عملیاتی کرده و اقدام چشمگیری در این راستا انجام دهند.
کارگرنیا: تملک اراضی حاشیه تالاب عینک بی نتیجه ماند
«محمد حسین واثق کارگرنیا» رییس شورای شهر رشت، اخیرا در جلسه کمیسیون حمل و نقل و عمران شورا، تملک اراضی حاشیه تالاب عینک را که اولیهترین اقدام برای اجرای طرحهای سرمایهگذاری شهریست بی نتیجه خوانده است. اما واقعا به چه دلیل تملک اراضی حاشیه تالاب عینک بی نتیجه مانده و با این وضع، چه سرنوشتی در انتظار طرحهای سرمایهگذاریها تفریحی، ورزشی و گردشگری آن خواهد بود؟
کارگرنیا رییس شورای شهر رشت در این باره به مرور گفت: شهرداری در سال گذشته لایحهای را برای تملک قطعه زمینی به مساحت ۵ هزار متر در اطراف تالاب عینک با هدف بازگشایی مسیر و اجرای از پروژههای گردشگری و اقتصادی به شورا ارسال کرده بود که این لایحه پس از بررسیهای لازم در شورای شهر تایید شد و موافقت هیأت تطبیق فرمانداری را هم دریافت کرد. با این حال تا این لحظه اقدامی در این راستا انجام نشده است.
وی ادامه داد: برای جذب سرمایهگذار با هدف اجرای طرحهای گردشگری و اقتصادی در ابتدا باید ایجاد انگیزه کرد و از آنجا که شهرداری رشت در این پهنه از تالاب عینک هیچ زمینی با مالکیت خودش ندارد تا بخواهد برای سرمایهگذاری در اختیار سرمایهگذار قرار دهد.
بنابراین اگر سرمایهگذاری تمایل به سرمایهگذاری داشت و ورود کرد باید در ابتدا یکسری تملکات انجام دهد. یعنی زمینی را خریداری کند تا بتواند طرح سرمایهگذاری مورد نظرش را به مرحله اجرا درآورد.
رییس شورای شهر رشت افزود: مسألهای که در جلسه اخیر کمیسیون حمل و نقل و عمران شورا مد نظرم قرار گرفت این بود که بستهها و طرحهای سرمایهگذاری که شهرداری تهیه کرده در اختیار افراد بومی و محلی ساکن در حاشیه تالاب عینک که دارای تمکن مالی لازم هستند و میتوانند سرمایهگذاری کنند قرار بگیرد. البته این دسته از افراد میتوانند برای این کار با سرمایهگذاران مد نظرشان نیز مشارکت کنند. تمام هدف و برنامه شورا و شهرداری رشت این است که با استفاده از توان افراد بومی و محلی، روند اجرای طرحهای گردشگری و اقتصادی در پهنه تالاب عینک سرعت بگیرد و منطقه بالاخره به رشد و توسعه لازم دست پیدا کند.
باید سرمایهگذاران خصوصی را جذب کنیم
کارگرنیا در پاسخ به این پرسش که وی آینده اجرای طرحهای سرمایهگذاری در اراضی حاشیه تالاب عینک را چگونه پیشبینی میکند گفت: اگر با همین روشی که هم اینک در پیش گرفته شده ادامه دهیم پیشبینی میکنم، شهرداری رشت بتواند یکسری اقدامات در نوار سبز اطراف استخر عینک از قبیل اجرای مسیر پیادهروی، لاین دوچرخهسواری و احداث ایستگاههای ورزشی را اجرا کند. اما پروژهای که مدنظر شورای شهر بوده یعنی تبدیل پهنه تالاب عینک به یک قطب مهم گردشگری شهر، همراه با ایجاد امکانات و تاسیساتی در راستای جذب گردشگر، اقدامی بزرگتر است که با این رویه عملی نخواهد شد و باید حتما از طریق جذب سرمایهگذاران بخش خصوصی پیگیری شود.
لایروبی و بهسازی تالاب عینک در کنار تهیه طرحها و بستههای سرمایهگذاری در اراضی با مالکیت شهرداری و اراضی که در اختیار افراد بومی است، دو برنامهای است که شهرداری رشت مکلف به اجرای آن بوده، با این حال شواهد نشان میدهد مطابق با گفتههای رییس شورای شهر، شهرداری نتوانسته به توفیق چندانی در بخش اجرای طرحها در اراضی حاشیه تالاب دست پیدا کند. پروژههایی که قرار بود با حمایت شهرداری، تهیه بستههای سرمایهگذاری و از طریق مشارکت دادن سرمایهگذاران بخش خصوصی عملیاتی شوند.
آمادهسازی ۵ طرح سرمایهگذاری بدون سرمایهگذار
«افشین پورعلی» مدیر ساماندهی تالاب عینک، در رابطه با آخرین وضعیت لایروبی، بهسازی و اجرای پروژههای شهرداری رشت در پهنه تالاب عینک توضیحاتی داد و گفت: پروژه لایروبی و ساماندهی تالاب عینک رشت در مجموع حدود ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی ادامه داد: اقدامات شهرداری رشت در پهنه سوم تالاب به دو قسمت عملیات لایروبی و اجرای پروژههای گردشگری و اقتصادی تقسیمبندی میشود. در حال حاضر برنامه احداث فضای سبز و اجرای رینگ دوچرخه سواری، پیاده راه، رستوران دریایی و فضاهای مکث به پیشرفت فیزیکی ۶۵ درصد رسیده است.
پورعلی افزود: شهرداری رشت دو بسته سرمایهگذاری در اختیار دارد که یکی از این بستهها در اراضی متعلق به شهرداری اجرایی میشود. در حال حاضر طرحهایی نظیر احداث رستوران دریایی و پارک خلاق خوراک در مرحله طراحی و آمادهسازی بسته سرمایهگذاری قرار دارند که با آماده شدن بستهها، فرآیند برگزاری مناقصه هم اجرا خواهد شد. البته شهرداری در این بخش احداث چند پارک محلهای یا فضاهایی مانند کافه کتاب را هم در برنامه دارد.
وی در مورد اجرای طرحهای سرمایهگذاری در اراضی که شهرداری رشت مالک آن نیست هم توضیح داد: در این قسمت از پهنه تالاب عینک، شهرداری ۵ طرح بزرگ سرمایهگذاری را در قالب بسته تعریف کرده و به سرمایهگذاران علاقمند پیشنهاد میدهد. تا سرمایهگذار در مرحله بعدی با مردم محلی که مالک اراضی هستند وارد مذاکره شود. در واقع شهرداری رشت در اینجا نقش حمایتی و تسهیلگری را بر عهده دارد تا با این رویه که در تمام دنیا هم پذیرفته شده در کنار اجرای طرحها، جوامع محلی نیز توانمند میشوند.
تبعیض جایز نیست
جالب است که بدانیم دریاچه چیتگر تهران، بزرگترین دریاچه مصنوعی ایران است. این دریاچه ۱۳۰ هکتار مساحت دارد و در کنار جلب گردشگر، سرمایهگذاری بخش خصوصی، ایجاد اشتغال و کمک به رشد و توسعه اقتصادی در مجاورت و پهنه خشکی آن ۱۲۰ هکتار مجموعه تفریحی نیز ایجاد شده است.
در مقابل تالاب عینک رشت، به عنوان یک دریاچه طبیعی، بزرگترین تالاب شهری ایران و دومین تالاب بزرگ گیلان، که ۴۴ هزار هکتار وسعت دارد و حدود ۱۶۳ هکتار خط ساحلی را در اختیار گردشگران قرار میدهد همچنان بلاتکلیف باقی مانده است و از ظرفیتهای آن برای توسعه شهر، اشتغال، رونق سرمایهگذاری و جذب گردشگر استفاده نمیشود.
این روزها پروژههای میثاق شامل احداث تقاطعهای غیر همسطح که اتفاقا از حمایت قاطع استانداری گیلان هم برخوردار است بیشتر از هر پروژه دیگری مورد توجه شهرداری و شورای شهر قرار دارد. حتی گفته شده با اینکه مدت زمان زیادی از اجرای این پروژهها نگذشته ۴ پروژه آن تا پایان امسال به بهرهبرداری میرسد.
بنابراین انتظار میرفت، مدیریت شهری برای عملی ساختن وعدههای بیشمار خود در پهنه تالاب عینک هم با تجمیع عزم جمعی و به همین میزان از خود اشتیاق و پشتکار نشان میداد و تنها به آماده کردن یکسری بستههای سرمایهگذاری که علیالحساب خبری از سرمایهگذار آن نیست بسنده نکند. بدون شک عدم مالکیت اراضی بخشی از تالاب عینک بهانه خوبی برای اینهمه عقبگرد و فرصتسوزی نیست.