گیلان امروز- سواحل مکران یا مکوران واقع در بندر چابهار یکی از مکان‌های مهم و زیبای استان سیستان و بلوچستان است که قدمت تاریخی بسیار زیادی دارد، به طوری که در کتاب تاریخی هردوت، مورخ یونانی که در قرن پنجم میلادی نوشته شده است، از این سواحل با نام یکی از استان‌های ایران یاد شده است. سواحل مکران از نظر جغرافیایی در جنوب شرقی ایران و جنوب غربی پاکستان قرار دارد که در امتداد دریای عمان گسترده شده است. سواحل مکران از این نظر که به اقیانوس و آب‌های آزاد راه دارد، از نظر اقتصادی و گردشگری بسیار دارای اهمیت است.

اولین چیزی که در نگاه به سواحل مکران نظر هر گردشگری را جذب می‌کند، همجواری طبیعت خشک و کوه‌ها با دریای بزرگ و آبی است که تضاد بسیار زیبایی را به وجود آورده است. سواحل مکران دارای سه ساحل صخره‌ای، ماسه‌ای و مرجانی است که هرکدام از آنها زیبایی خاص خود را دارد. مشاهده طلوع و غروب خورشید روی آب‌های بی‌کران دریای عمان یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی سواحل مکران است.

چشمه گِل فشان بندر تنگ

گِل فشان یکی از پدیده‌های زمین شناسی بسیار شگفت انگیز است که در نقاط مختلف ایران وجود دارد. در این پدیده به صورت مکرر مقداری گِل سرد از دل زمین به سمت بیرون پرتاب می‌شود. این پدیده با وجود اینکه شباهت زیادی به آتشفشان دارد، ارتباطی با فعالیت‌های آتشفشانی ندارد. چشمه گِل فشان بندر تنگ یکی از مشهورترین گِل فشان‌های ایران است که دارای چندین تپه است. در حالت گِل فشان، گِل‌های سرد از دل تپه به سمت بیرون پرتاب می‌شوند که منظره‌ای بسیار دیدنی است.

کوه‌های مریخی

 یکی از جذاب‌ترین پدیده‌های طبیعی که در سواحل مکران قرار دارد، وجود کوه‌های مشهور به مریخی یا مینیاتوری است که در فاصله ۴۰ تا ۵۰ کیلومتری از بندر چابهار قرار گرفته است. این کوه‌ها ادامه رشته کوه‌های زاگرس هستند که تا کشور پاکستان امتداد دارد. ارتفاع کوه‌های مریخی از پنج متر تا صد متر متغیر است و هیچ نوع پوشش گیاهی روی این کوه‌ها وجود ندارد. جنس این کوه‌ها از نوع رسوبی است و داشتن شیارهای ریز و یکدست روی این کوه‌ها و شکل منحصر به فردی که دارند، دلیل نام‌گذاری آنها به کوه‌های مریخی یا مینیاتوری است.

در میان این کوه‌ها دریاچه زیبای لیپار قرار دارد و اگر از جاده منتهی به بندر گواتر حرکت کنید، وارد جاده‌ای می‌شوید که در یک سمت آن کوه‌های مریخی و در سمت دیگرش دریاچه لیپار قرار دارد که یکی از زیباترین جاده‌های ایران است.

دریاچه لیپار یا صورتی

تالاب زیبای لیپار که به دلیل همجواری با روستای لیپار به این نام مشهور شده است، در کرانه دریای عمان و جاده ساحلی چابهار به گواتر قرار دارد. این تالاب که در میان تنگه‌ای صخره‌ای و مشرف به دریای عمان تشکیل شده است، با داشتن رنگ خاص خود یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی بندر چابهار است. اگرچه رنگ آب این دریاچه با توجه به شرایط محیطی مختلف تغییر می‌کند، بیشتر به رنگ صورتی مایل به سرخ است. این رنگ به دلیل شوری بسیار زیاد آب دریاچه و ترکیب با نوعی جلبک به نام «دونالیلا سالینا» به وجود می‌آید؛ زیرا این نوع جلبک که در این دریاچه رشد می‌کند، تحمل شوری زیاد آب را ندارد و در تماس با باکتری‌های موجود در آب رنگدانه کاروتنوئید را تولید می‌کند و همین مسئله موجب صورتی رنگ شدن آب دریاچه لیپار است.

گورستان تاریخی جن تیس

گورستان جن تیس در نزدیکی روستای تیس قرار دارد که قدمت این روستا به ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد می‌رسد. قدمت این روستا به اندازه‌ای است که در کتاب فتوحات اسکندر نیز از آن نام برده شده است. اما در نزدیکی روستای تیس قبرستانی بسیار مرموز وجود دارد که در زبان مردم محلی به «جن سنط» مشهور است. از نکات دیدنی این گورستان وجود سنگ قبرهای بسیار بزرگ با حفاری‌های خاص روی سطوح صخره‌ای است و هیچکس نمی‌داند چه کسی و با چه وسیله‌ای این قبرها را حفر کرده است. مردم محلی روستا بر این باورند که این قبرهای عظیم‌الجثه متعلق به اجنه است که شب‌ها بر سر مزار مردگانشان جمع می‌شوند و اگر آدمیزادی در شب وارد این قبرستان شود، حتما مورد نفرین اجنه قرار می‌گیرد.

 غارهای بان مسیتی

یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی بندر چابهار غارهای زیبا و رازآلود بان مسیتی است که در نزدیکی روستای تیس قرار دارد. این غارها که از یک غار طبیعی و دو غار دستکند تشکیل شده‌اند، روی دامنه کوه شهبازبند و در ارتفاع ۲۵۴ متری از سطح زمین قرار گرفته است. بان در اصطلاح بلوچی به معنای مرد خداپرست و مسیتی به معنای پرستشگاه است، به همین دلیل باستان شناسان معتقدند این غارها در گذشته محل پرستش و انجام آیین‌های مذهبی مانند قربانی کردن بوده است.

ساحل بریس

ساحل و اسکله بریس یکی از زیباترین سواحل صخره‌ای است که در سواحل مکران قرار دارد. اسکله بریس درحال حاضر یکی از مراکز فعال ماهیگیری استان سیستان و بلوچستان است و تردد مدام قایق‌های صیادی با رنگ‌های مختلف چشم انداز زیبایی را در این اسکله به وجود آورده است. کوه‌های مریخی یا مینیاتوری که در بالا به آن اشاره کردیم، تا ساحل بریس امتداد دارند و همین مسئله بر زیبایی بندر بریس افزوده است.