گیلان امروز- سرعین، شهر چشمه‌های همیشه جوشان، یکی از شهرهای زیبای استان اردبیل است که به‌دلیل وجود آثار باستانی، جاذبه‌های خیره‌کننده‌ طبیعی سبلان و چشمه‌های آب گرم در بین گردشگران از شهرت و محبوبیت فراوانی برخوردار است. در فرهنگ لغات فارسی واژه‌ی «سرعین» به‌معنای «سرچشمه» است و شاید حضور چشمه‌های متعدد آب گرم در این منطقه باعث شده است که این شهر زیبا و دوست‌داشتنی به این نام شهرت یابد. البته در گذشته و دوران‌های مختلف به نام‌های دیگری همچون «سرای قیه»، «سارقین»، «سرائین» و «سرقین» نیز شناخته می‌شد. در این مقاله به معرفی مهم‌ترین جاهای دیدنی سرعین می‌پردازیم.

۱. تپه باستانی آناهیتا

در غرب شهرستان سرعین، اثری تاریخی و کهن وجود دارد که به «تپه‌ باستانی آناهیتا» شناخته می‌شود. بر اساس تحقیقات و کاوش‌های صورت گرفته در این منطقه‌ ارزشمند باستانی، اشیا و لوازم تاریخی نیز یافت شده است که می‌توان به سفالینه‌هایی که دارای قدمتی متعلق به اواخر هزاره‌ اول و دوم پیش از میلاد مسیح است، اشاره کرد. البته این منطقه به نام‌های دیگری از جمله «آناهیتا»، «سارقین» و «زرتشت» نیز شناخته می‌شود و به نظر می‌رسد که در آن معابد و آتشکده‌های متعددی برای عبادت و انجام فرایض دینی عالمان و مرتاضان زرتشتیان وجود داشته است. از معابد و آتشکده‌هایی که در این منطقه برجای مانده است می‌توان به «آناهیتا» و «آتشکده‌ آذرفریق» اشاره کرد.

۲. دهکده صخره‌ای ویند کلخوران

در مجاورت و نزدیکی جاده‌ی اردبیل به نیر، دهکده‌ای باستانی و صخره‌ای مشاهده می‌شود که در ۵ کیلومتری جنوب و جنوب غربی شهرستان سرعین قرار دارد. ویژگی‌ جالب این دهکده حضور خانه‌های سنگی در این منطقه است که با معماری کهن، خارق‌العاده و کم‌نظیر احداث شده است. هرچند که تحقیقات گسترده و قابل‌قبولی در این ناحیه از کشور صورت نگرفته است؛ اما با توجه به آثار تاریخی کشف شده مانند تعدادی سفال، آثار معماری صورت گرفته در خانه‌های سنگی و نوع ساخت آن‌ها به نظر می‌رسد که دارای پیشینه‌ای متعلق به دوران اشکانی، ساسانیان و اسلامی است.

۳. آب گرم سبلان سرعین

آب گرم سبلان، یکی از عظیم‌ترین و مهم‌ترین آب گرم با خاصیت درمانی در کل خاورمیانه است که به همت مسئولان استان اردبیل و شهرستان سرعین، به‌صورت مجتمع آب‌درمانی مشغول خدمت‌رسانی به مردم است. در این مجموعه‌ ارزشمند امکاناتی از قبیل انواع استخرهای سرپوشیده، سوانی خشک و بخار، انواع دوش و وان‌های تک‌نفره و... در زمینی به مساحت هفت هزار متر مربع و در دو طبقه احداث شده است. این مجموعه‌ آب‌درمانی در داخل شهر سرعین است و با امکانات و تسهیلات ویژه می‌تواند یکی از جاذبه‌های گردشگری در نظر گرفته شود.

۴. پیست اسکی آلوارس

در ۲۴ کیلومتری سرعین، در نزدیکی روستای آلوارس و در دامنه‌ی مرتفع کوه سبلان، پیست اسکی به نام «آلوارس» وجود دارد که به یکی از جاذبه‌های طبیعی و تفریحی استان اردبیل تبدیل شده است. از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این مجموعه‌ی ورزشی و تفریحی می‌توان به دایر بودن آن در طول ۶ تا هشت ماه از سال به‌دلیل ارتفاع زیاد از سطح دریا و سرمای مطلوب برای جلوگیری از ذوب شدن زودهنگام برف اشاره کرد که در کشور کم‌نظیر بوده و عنوان نخست را کسب کرده است.

۵. روستای آتشگاه

در فاصله‌ چند کیلومتری از شمال شهرستان سرعین، روستایی کهن و تاریخی به نام «آتشگاه» که به نام «آغ مام» نیز شهرت یافته است، وجود دارد که به‌دلیل حضور تپه‌ی باستانی و معابد و آتشکده‌های کهن در کنار طبیعت سرسبز و زیبا و حضور بارگاه «امامزاده عبدالله»، بسیار دیدنی و جذاب است. در این روستای تاریخی آثار و نشانه‌هایی از معبد و آتشکده‌ای کهن وجود دارد که از آن به نام «آتشکده‌ آذرفریق» یاد می‌شود. این اثر تاریخی روی تپه‌ای باستانی قرار دارد که متاسفانه در عصر حاضر تنها ویرانه‌هایی بیش از آن باقی نمانده‌ است. جالب است بدانید که روایات و اسناد متعددی در مورد این اثر تاریخی وجود دارد و به نظر می‌رسد که در دوران مختلف به‌ویژه در زمان حکومت ساسانیان، یکی از مراکز مهم و ارزشمند دین زرتشت بوده است. در زیر تپه، غاری وجود دارد که به نام «کهل لر» شهرت یافته و با وجود باز بودن برخی از ورودی‌های آن، کسی به داخل آن نمی‌رود. بازدید از این تپه‌ باستانی و آتشکده‌ کهن، خالی از لطف نخواهد بود.

۶. روستای شایق

از دیگر روستاهای زیبا با طبیعتی چشم‌نواز و آب‌وهوایی مطبوع، روستای شایق است که در هفت کیلومتری غربی شهرستان سرعین اردبیل، قرار دارد. این روستا، عنوان بزرگ‌ترین روستاهای شهرستان سرعین را به خود اختصاص داده است که می‌تواند به یکی از جاذبه‌های گردشگری در این منطقه از کشور تبدیل شود. مسیر دسترسی به «پیست اسکی آلوارس» از این روستا با استفاده از جاده‌ی «روستای آلوارس» فراهم شده است و گردشگران می‌توانند پس از بازدید از ناحیه‌ زیبا، به روستای آلوارس و پیست اسکی نیز مراجعه کنند. وجه تسمیه این روستا به «شایق» به‌دلیل حضور طایفه‌ای به نام شایقی در این منطقه و در حدود ۲۵۰ سال پیش است. تماشای طبیعت زیبا و استنشاق آب و هوای مطلوب در این روستای کهن در کنار بازدید از تپه‌های «زال تپه‌ سی» و «کلک لر تپه‌ سی» برای مسافران جالب و هیجان‌انگیز خواهد بود.