گیلان امروز- در حالی که هوش مصنوعی به طور جنون‌آمیزی در حال گسترش است، یک اجماع غیرمنتظره مبنی بر نیاز به تنظیم مقررات برای آن شکل گرفته است.

اکنون نه تنها دولت‌ها، بلکه افرادی که سیستم‌های هوش مصنوعی می‌سازند نیز پیشنهاد می‌کنند که برخی از قوانین جدید ممکن است در جلوگیری از آسیب‌زا شدن این فناوری مفید باشد. ایده این است که الگوریتم‌ها را در مسیر شریک و وفادار به انسانیت نگه داریم.

اگرچه از آغاز ظهور چت جی‌پی‌تی(ChatGPT)، بسیاری در دنیای فناوری پیشنهاد کرده‌اند که تنظیم قوانین کنترل‌کننده ممکن است ایده خوبی باشد، اما بیشترین درخواست از سوی تاثیرگذارترین شخصیت در حوزه‌ی هوش مصنوعی یعنی مدیر عامل شرکت OpenAI، سم آلتمن بود. او اوایل این ماه در حضور یک کمیته‌ی فرعی قضایی سنای ایالات متحده گفت: من فکر می‌کنم اگر این فناوری اشتباه پیش برود، ممکن است خیلی بد پیش برود. ما می‌خواهیم با دولت برای جلوگیری از این اتفاق همکاری کنیم.

این قطعا خبر خوشایندی برای دولت است که مدتی است روی این نظریه پافشاری می‌کند. آلتمن تنها چند روز قبل از اظهاراتش، در میان گروهی از رهبران فناوری حضور داشت که به کاخ سفید فراخوانده شده بودند تا هشدار کامالا هریس، معاون رئیس‌جمهور را در مورد خطرات هوش مصنوعی بشنوند که از این صنایع می‌خواست به یافتن راه‌حل کمک کنند.

انتخاب و اجرای آن راه حل‌ها ساده نخواهد بود. ایجاد تعادل مناسب بین نوآوری در صنعت و حمایت از حقوق شهروندان یک چالش بزرگ است. اعمال محدودیت‌ بر روی چنین فناوری نوپایی، خطر توقف پیشرفت‌های بزرگ را قبل از توسعه به همراه دارد. علاوه بر این، حتی اگر ایالات متحده، اروپا و هند از این محدودیت‌ها استقبال کنند، آیا چین نیز همین کار را خواهد کرد؟

کاخ سفید به طور غیرمعمولی در تلاش برای تشریح مقررات مربوط به هوش مصنوعی فعال بوده است. در ماه اکتبر سال ۲۰۲۲ درست یک ماه قبل از ظهور طوفانی چت جی‌پی‌تی دولت آمریکا مقاله‌ای به نام طرح اولیه‌ی منشور حقوق هوش مصنوعی منتشر کرد که نتیجه‌ یک سال آمادگی، نظرات عمومی و تمام دانشی بود که فن‌سالارها یا تکنوکرات‌ها می‌توانستند به دست آورند.

از آنجا که خوانندگان ممکن است کلمه‌ی طرح اولیه را با دستور اشتباه بگیرند، در این مقاله به صراحت در مورد محدودیت‌ها توضیح داده شده است. «طرح منشور حقوق هوش مصنوعی غیر الزامی است و سیاست دولت ایالات متحده را تشکیل نمی‌دهد.»

این منشور حقوق هوش مصنوعی نسبت به آنچه در قانون اساسی ایالات متحده از جمله اسلحه، آزادی بیان و روند قانونی وجود دارد، کمتر الزامی و بحث برانگیز است. بلکه در عوض نوعی فهرست آرزوهای فانتزی است که برای خنثی کردن یک لبه‌ی شمشیر دو لبه‌ی پیشرفت طراحی شده است.

از آنجایی که این طرح اولیه به خوبی اهداف قوانین ممکن را به طور خلاصه شرح می‌دهد به برخی نکات کلیدی آن می‌پردازیم.

- افراد نباید با تبعیض الگوریتم‌ها مواجه شوند و سیستم‌ها باید به روشی عادلانه استفاده و طراحی شوند.

- افراد باید از طریق محافظ‌های داخلی در برابر داده‌های توهین آمیز در امان باشند و باید در مورد نحوه‌ی استفاده از داده‌های مربوط به خودشان اختیار عمل داشته باشند.

-افراد باید بدانند که یک سیستم خودکار در حال استفاده است و درک کنند که چگونه و چرا در نتایجی که بر آن‌ها تاثیر می‌گذارند کمک می‌کند.

- افراد باید بتوانند، در صورت لزوم، انصراف دهند و به فردی دسترسی داشته باشند که بتواند به سرعت مشکلاتی را که با آن مواجه می‌شوند، بررسی و برطرف کند.

تک تک این نکات به طور بالقوه می‌توانند ما را در مرزهای واقعی که ممکن است برای کاهش جنبه‌ی تاریک هوش مصنوعی در نظر بگیریم راهنمایی کنند.

وقتی به نکات طرح اولیه کاخ سفید دقت می‌کنید، مشخص می‌شود که آنها فقط در مورد هوش مصنوعی صدق نمی‌کنند، بلکه تقریبا همه چیز در حوزه‌ی فناوری را شامل می‌شوند. به نظر می‌رسد که هر یک از آنها حقوق کاربر را در بر می‌گیرند. فناوری‌های بزرگ منتظر هوش مصنوعی مولد نمانده بودند تا الگوریتم‌های ناعادلانه، سیستم‌های غیرشفاف، داده‌های توهین آمیز و عدم امکان انصراف را توسعه دهد.

در جلسه‌ی استماع سنایی که آلتمن در آن صحبت کرد، سناتورها همگی جملاتی مشابه گفتند. وقتی نوبت به تنظیم مقررات برای رسانه‌های اجتماعی رسید، اشتباه پیش رفتیم، پس بیایید در مورد هوش مصنوعی اشتباه را تکرار نکنیم.

اما هیچ قانون مرور زمانی برای وضع قوانین برای جلوگیری از سوء استفاده‌های قبلی وجود ندارد. قانون مرور زمان اشاره به قوانینی دارد که توسط قانون‌گذار تعریف می‌شود و به زمانی گفته می‌شود به موجب قانون پس از انقضای آن مدت، تعقیب فرد و مسئله قانونی موقوف خواهد شد. 

این حقیقت که کنگره این کار را انجام نداده است، چشم‌انداز لایحه‌ی هوش مصنوعی را با تردید جدی مواجه می‌کند. جای تعجب نیست اگر برخی تنظیم کننده‌های مقررات، به ویژه لینا خان رئیس کمیسیون فدرال تجارت، منتظر قوانین جدید نیستند. او ادعا می‌کند که قانون فعلی صلاحیت قضایی زیادی را برای آژانس او فراهم می‌کند تا با مسائل مربوط به تعصب، رفتار ضدرقابتی و تجاوز به حریم خصوصی محصولات جدید هوش مصنوعی مواجه شود.

در همین حال، دشواری ارائه قوانین جدید و بزرگی کاری که باید انجام شود در این هفته زمانی که کاخ سفید اطلاعات جدیدی در مورد منشور حقوق هوش مصنوعی منتشر کرد، مورد توجه قرار گرفت. توضیح داده شده است که دولت بایدن تلاش زیادی برای ارائه یک استراتژی ملی هوش مصنوعی می‌کند اما ظاهرا «اولویت‌های ملی» در آن استراتژی هنوز مشخص نشده است.