بخش اقتصاد- سخنان مقام های عضو اتحادیه اوراسیا حاکی از آن است که این اتحادیه و جمهوری اسلامی ایران به امضای توافقنامه نهایی و جامع ایجاد منطقه آزاد تجاری نزدیک شده اند، موضوعی که به تحقق تحول اقتصادی مهم در این کشورها منجر خواهد شد.

اتحادیهٔ اقتصادی اوراسیا (EAEU) یک اتحادیهٔ اقتصادی میان‌دولتی شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان است. اعضای ناظر این اتحادیه ازبکستان، مولداوی و کوبا هستند.

پیش‌نویس توافقنامه بین ایران و اوراسیا بر سر اخذ تعرفه‌های صادراتی ترجیحی در ۵ ژوئیه ۲۰۱۷ در ایروان امضا شد. در سال ۲۰۱۸ توافقنامه موقت (برای مدت سه سال) در خصوص مشارکت این کشور با اوراسیا منعقد شد و از نیمه دوم سال ۲۰۲۱ مذاکرات برای انعقاد یک توافق نامه تمام عیار بین ایران و اتحادیه اقتصائی اوراسیا در حال انجام است.

بنا بر برخی آمارها، تجارت بین اوراسیا و ایران در سال ۲۰۲۱میلادی ۷۳ درصد نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش یافت و از پنج میلیارد دلار گذشت.

گام عملی تهران

در آخرین تحول، تهران با تمدید قانون موافقنامه موقت تشکیل منطقه آزاد تجاری ایران و اوراسیا راه را برای ایجاد این منطقه گشوده است.

سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور اول خردادماه جاری در اجرای اصل ۱۲۳ قانون اساسی، «قانون سند الحاقی(پروتکل) تمدید موافقتنامه موقت تشکیل منطقه آزاد تجاری بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و دولت‌های عضو» را که در جلسه علنی دوازدهم اردیبهشت ۱۴۰۲ مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ به تایید شورای نگهبان رسیده بود، برای اجرا به وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ کرد.

توافق با ایران، زودتر از سایرین

آلکسی اورچوک معاون نخست وزیر روسیه ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ در حاشیه چهاردهمین مجمع اقتصادی بین المللی «روسیه - جهان اسلام: کازان فوروم» به منابع خبری روسیه گفت: اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) ممکن است زودتر از سایر کشورها به توافق بر سر منطقه آزاد تجاری با ایران دست یابد.

وی در پاسخ به این سوال که اتحادیه اوراسیا با کدام کشورها به توافق بر سر منطقه آزاد تجاری نزدیکتر است، گفت: ما با ایران نزدیکتریم.

وزیر بازرگانی کمیسیون اقتصادی اوراسیا نیز پیش تر اعلام کرده بود که احتمال ایجاد منطقه آزاد تجاری بین اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU)و ایران تا پایان سال جاری میلادی بسیار زیاد است.

آندری اسلپنف تصریح کرد : ما یک بحث اساسی در مورد تمام مفاد توافق با ایران را تکمیل و اکنون در حال تنظیم دقیق هستیم و امیدواریم در ماه جاری آن را کامل کنیم. قصد داریم در ابتدا نتایج را به نخست وزیران اتحادیه در نشست سوچی گزارش کنیم. پس از آن مراحل رسمی انجام خواهد شد.

وی درباره آثار ایجاد منطقه آزاد تجاری با ایران خاطرنشان کرد: ایران یک شریک بسیار جدی، یک کشور بزرگ با ظرفیت های تجاری و اقتصادی قابل توجه است.

اسلپنف اظهار داشت: ما انتظار داریم که پس از امضای توافقنامه جدید، تجارت ما از ۶ میلیارد دلار فعلی در میان مدت پنج تا هفت ساله به ۲۰ میلیارد دلار افزایش یابد.