وحیده اسماعیلی

تعدادی از اهالی روستای چولاب بخش کوچصفهان شهرستان رشت در مخالفت با مجوز برداشت شن از محل جزیره‌ی گردشگری رودخانه سپیدرود درحاشیه این روستا تجمع کردند.

اگرچه این تجمع با وعده‌ی مسؤولان برای توقف برداشت، ساعتی پس از شروع خاتمه پیدا کرد، اما علی رغم وعده مسؤولان، شرکت پیمانکار پس از خاتمه‌ی تجمع به آغاز مجدد برداشت شن از محل جزیره سپیدرود در روستای چولاب اقدام کرد که منجر به تجمع دوباره اهالی شد.

دست اندازی به جزیره سفیدرود در چولاب

چولاب، روستایی از توابع بخش کوچصفهان شهرستان رشت است که رودخانه سفیدرود از جنوب این روستا گذر می‌کند. تغییر بستر رودخانه ناشی از سیلابهای سالهای گذشته منجر به ایجاد جزیره‌ای به وسعت حدود ۴ تا ۵ هکتار در مجاورت ساحل این روستا شد که اکنون به یکی از جاذبه‌های گردشگری بخش کوچصفهان تبدیل شده است. نگه داری، حفظ و درختکاری این جزیره توسط خود اهالی انجام شده، حتی به تازگی هم در آن زمین فوتبال جدیدی احداث کردند. اما صدور مجوز برداشت شن وماسه با تشخیص آب منطقه‌ای از این منطقه، نه از بستر رودخانه سفید رود بلکه از خود جزیره، روز گذشته اعتراضات اهالی چولاب را به دنبال داشت. اقدامی که به گفته‌ی «ابراهیم خطیبی» یکی از اهالی روستا با حمایت برخی اعضای شورای روستا در راستای تصرف و دست درازی به اراضی جزیره صورت گرفته است.

آنگونه که «ابراهیم خطیبی» به مرور گفته است : دستهای دیگری از جمله یکی از اعضای شورا درکار است و آب منطقه‌ای می‌توانست مناطق دیگری از بستر سفید رود را درمجاورت این جزیره برای برداشت شن و ماسه به پیمانکار معرفی کند.

او می‌گوید: یک عضو قدیمی شورای چولاب قصد دارد این ناحیه از سفید رود را به ملک شخصی خود تبدیل کند و پیش از این نیز بعد از تصرف بخشهایی از ساحل جزیره، پرونده قضایی برایش تشکیل شد. همچنانکه پرونده قضایی این شخص برای برداشت غیر مجاز شن و ماسه از منطقه هنوز فعال است.

این شهروند درباره اعتراض اهالی اضافه کرد: با برداشت شن وماسه از جزیره، این مجموعه گردشگری همزمان با سیلابی شدن متعدد رودخانه در بهار نابود می‌شود و فرصت برای سواستفاده شخصی از شن وماسه و آب رودخانه برای ایجاد استخرماهی فراهم می‌شود.

«علی خلیلی» دیگر شهروند چولابی هم به مرور تأکید کرد: طی سالهای گذشته این جزیره گردشگری با همت اهالی، درختکاری و آباد شد. به طوری که از مناطق همجوار و رشت مردم برای گردش به اینجا می‌آیند.

خلیلی افزود: سالهای گذشته اقدامات غیر قانونی زیادی برای برداشت شن وماسه از این جزیره صورت گرفت که با تلاش مردم و دستگاه قضایی جلوی کار را گرفتیم اما حالا با حکم قانونی و دولتی قصد نابودی جزیره را دارند. این درحالیست که اینجا بستر سفید رود نیست و فقط یک مکان گردشگری برای مردم است.

برداشت از رودخانه برای تامین مصالح راه آهن

 درعین حال «علی اکبر پورعلی» سرپرست معاونت امورهماهنگی عمرانی فرمانداری رشت به مرور گفت: برداشت شن و ماسه از این رودخانه در راستای تأکید استانداری گیلان برای تامین مصالح ساختمانی تکمیل راه آهن گیلان بوده است.

پورعلی ادامه داد: صدور مجوزهای برداشت شن و ماسه با مواففت سازمان صنایع و آب منطقه‌ای بوده و آب منطقه‌ای بعد از بررسی‌های لازم، این منطقه را مستعد برداشت شن وماسه مورد نیاز تکمیل راه آهن تشخیص داد و حتما نیز به نحوه و میزان برداشت آن نظارت دارد. فرمانداری رشت نیز پیگیری‌های لازم را انجام می‌دهد.

«منوچهر صدفی» معاون امور صنایع و معادن سازمان صمت گیلان نیز با تأکید به اینکه در حال حاضر از برداشت شن و ماسه در این جزیره متوقف شده به مرور گفت: بعد از نظارت و بررسی مجدد دستگاه‌های مربوطه، مجوز موقت برداشت مصالح رودخانه‌ای را در محدوده مشخص و در مدت زمان معین صادر می‌شود.

صدفی درخصوص صدور مجوز برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه‌ها برای تامین مصالح ساختمانی پروژه‌های عمرانی اضافه کرد: سازمان صمت فقط مسؤول صدور مجوز برداشت شن و ماسه از رودخانه‌ها بعد از تشخیص و موافقت آب منطقه‌ای است و هرگونه درخواست برداشت مجوز شن و ماسه برای پروژه‌های عمرانی و این مورد که برای تامین مصالح راه آهن گیلان بوده از طریق سایر دستگاه‌های اجرایی به سازمان ارجاع می‌شود و نقش سازمان صمت در این بخش نظارت بر حقوق دولتی و واریز درصد آن به حساب خزانه است.

صدفی با تأکید به اینکه استعلام‌های لازم از سوی سازمان حفاظت محیط زیست، آب منطقه‌ای و فرمانداری انجام می‌شود گفت: برداشت معدنی ازاین منطقه، پیشتر مورد موافقت معاونت عمرانی استانداری و تشخیص آب منطقه‌ای بوده و سازمان به استناد این موافقت، مجوز صادر کرده است.

گفتنی است درحالیکه پیشتر اعلام شده بود رودخانه‌های گیلان دیگر جوابگوی تامین مصالح سختمانی پروژه‌های ساختمانی نیستند،«علی اوسط اکبری مقدم» معاون امورعمرانی استانداری گیلان از تامین مصالح ساختمانی از استانهای همجوار گیلان خبر داده بود.

برداشت‌های بی رویه مصالح ساختمانی از رودخانه‌های گیلان برای پروژه‌های عمرانی اکنون به خطر زیست محیطی و تخریب زیستگاه آبزیان رودخانه‌ای این استان تبدیل شده است. به گفته‌ی فعالان زیست محیطی و نیز«امیرمرادی» مدیرکل ستاد بحران استانداری گیلان یکی از دلایل اصلی وقوع سیلابهای متعدد در گیلان، برداشت‌های بی رویه از بستر رودخانه‌ها در چند دهه اخیر بوده است. تأکید براستفاده از مصالح رودخانه‌ای بخصوص از رودخانه سفید رود برای تکمیل پروژه راه آهن گیلان پیش از پایان دولت، درحالیست که از ظرفیت معادن کوهی استان غفلت شده است.