گیلان امروز- بر اساس نتایج یک پژوهش، علیرغم چالشها و تهدیدهایی که کرونا برای کسب و کارها در ایران به وجود آورده است، فرصتهایی همچون رواج کسب و کارهای اینترنتی و دیجیتالی، توسعه مشاغل خانگی، استارت آپها و لزوم فراهم کردن زیرساختها برای استقرار کامل دولت الکترونیک را نباید نادیده گرفت.

به دنبال شیوع کرونا در ایران بیشتر کسب و کارها آسیب دیده و با مخاطرات بسیاری مواجه شدند. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی به بررسی و تحلیل فرصتها و تهدیدهای کرونا برای کسب و کارهای ایرانی پرداخته و سه سطح ریسک بین المللی، ملی و صنعت و کسب و کار را که کسب و کارهای ایرانی با آن مواجه شده اند، شناسایی کرده است.

کاهش تولید و تقاضای جهانی و شوک به بازار عرضه

در ریسک اول و سطح بین المللی، به موازات کاهش تولید در جهان تحت تاثیر کرونا، زنجیره تامین نیز به شدت دچار چالش شده و تقاضای نهایی برای کالا و خدمات کاهش یافته است. فارغ از شوک کوتاه مدتی که به بازار عرضه و تقاضا وارد شده، به دلیل نامشخص بودن زمان پایان کامل کرونا در جهان، ریسک بازگشت آن و درگیری بیشتر کشورها با این بیماری، صادرات کالاهای غیرنفتی کشور به ویژه به کشورهای همسایه و تامین مواد اولیه مورد نیاز صنایع و کسب و کارهای داخلی نیز دچار مشکل شده است.

کاهش درآمدهای ارزی و مالیاتی و کسری بودجه دولت

در ریسک دوم و سطح ملی، کاهش صادرات به کشورها، در کاهش درآمدهای ارزی و کاهش مالیات از کسب و کارها در کاهش منابع درآمدی دولت اثرگذار است.

کسری بودجه دولت نیز به دلیل افزایش هزینه های ناشی از کرونا از قبیل اختصاص تسهیلات حمایتی و بودجه های بهداشت و درمان افزایش یافته و به دلیل ناپایداری وضعیت بنگاهها و آسیب دیدگی کسب و کارها درآمدهای دولت کاهش یافته است.

افزایش ریسک کسب و کارها و کاهش فروش و بهره وری

ریسک سوم در سطح صنایع و کسب و کارها است که در این سطح، شرکتها به لحاظ عرضه با مشکلات بسیاری در بحث لجستیک و زنجیره تأمین مواد اولیه، کاهش فروش و بهره وری مواجه هستند و به لحاظ تقاضا نیز سلیقه و انتظار مشتریان در حال تغییر است که این امر افزایش ریسک کسب و کارها را به دنبال دارد؛ البته مشاغلی که بر بستر اینترنت به فعالیت ادامه داده و فروش آنلاین داشته اند، همچنین تولیدکنندگان محصولات بهداشتی و مواد غذایی و شرکتهای دارای قابلیت دورکاری، ریسک پایین تری را تجربه می کنند.

بررسی ها نشان می دهد مشاغل خدماتی با شیوع کرونا، بیشترین آسیب را متحمل و با کاهش تقاضا روبه رو شدند که در این بخش محاسبه میزان دقیق اثرپذیری مشاغل زیرمجموعه بخش خدمات مشکل تر از مشاغل زیرمجموعه بخشهای تولیدی است.

تاب آوری مشاغل و تبدیل تهدیدات کرونا به فرصت