گیلان امروز- تالاب بین المللی میانکاله که سالها با مشکلات زیست محیطی زیادی دست و پنجه نرم می‌کند با عملیاتی شدن ۹۰ درصد مصوبات سفر هیات دولت به مازندران در مسیر احیا و شکوفایی قرار گرفته است.

به گزارش  ایرنا، رئیس جمهور ۲۰ اسفندماه پارسال در هفدهمین سفر استانی خود به همراه اعضای هیات دولت وارد مازندران شد. سیدابراهیم رئیسی با توجه به اهمیت موضوع در بدو ورود به مازندران و پس از استقبال توسط مقامات دولتی، از تلاب میانکاله بازدید کرد و پس از آشنایی با مشکلات زیست محیطی این منطقه، دستوراتی را برای احیای دوباره این زیستگاه صادر کرد.

بازدید میدانی رئیس جمهور،  رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور، استاندار مازندران و شماری دیگر از مسئولان ملی و استانی از این زیستگاه منحصر به فرد و تاکید آیت الله دکتر سیدابراهیم رئیسی مبنی بر اجرای طرح های زیست محیطی برای حفاظت از تالاب میانکاله، بارقه های امید را در دل دوست‌داران طبیعت و محیط زیست و همچنین بومیان منطقه زنده کرد تا شاهد احیای دوباره این زیستگاه منحصر به فرد باشند.

تالاب بین المللی میانکاله در شرق مازندران دارای ۴۰ هزار هکتار مساحت آبی است که از دهستان میانکاله در شهرستان بهشهر تا آشوراده در استان گلستان گسترده است. این منطقه به دلیل داشتن پهنه آبی مناسب با ذخایر غذایی غنی و آبزیان همه ساله پذیرای بیش از ۳۰ تا ۴۰ گونه از پرندگان مهاجر زمستان گذران و بیش از ۱۰۰ گونه از پرندگان بومی آبزی و کنارآبزی است.

این تالاب با داشتن پناهگاه حیات وحش به مساحت حدود ۲۸ هزار هکتار و تنوع گیاهی از جمله درختان سازیل و انار وحشی که تغذیه برخی پرندگان را تشکیل می‌دهد توانست بیش از ۵۰۰ گونه جانوری را در خود جای دهد و به نوعی بهشت پرندگان استان نام بگیرد و با این تنوع زیستی به عنوان یکی از ذخیره گاه‌های زیست کره جهان از سوی سازمان‌های جهانی حفاظت از محیط زیست قرار گرفت.

کاهش وسعت تالاب بین المللی میانکاله

تالاب میانکاله با ۴۰ هزار هکتار مساحت آبی که یکی از مهم‌ترین، بکرترین و زیباترین جاذبه‌های طبیعت‌گردی و گردشگری استان مازندران محسوب می‌شود سالانه میزبان تعداد زیادی گردشگر است تا در فصل مهاجرت بتوانند پرندگان زیبا را از نردیک مشاهده کنند.

داده‌های آماری نشان می دهد که  در یک دهه گذشته حدود ۱۲ هزار هکتار از وسعت تالاب بین المللی میانکاله کاسته شد به گونه‌ای که وسعت تالاب از ۴۸ هزار هکتار در سال ۲۰۱۱ به ۳۶ هزار هکتار در سال ۲۰۲۱ رسیده است.

به عبارت دیگر در هر سال به طور میانگین حدود یکهزار و ۲۰۰ هکتار از سطح آبی تالاب کاسته و به سطح خشکی آن افزوده شده است. با شتاب گیری سطح خشکی تالاب بین المللی میانکاله ناشی از گرمای هوا و پس روی دریای خزر به تدریج بخشی از اثرات این مشکلات زیست محیطی نمایان شد.

انتشار ریزگردها، تجاوززمین خواران به حریم تالاب، آتش سوزی مکرر در تابستان و پاییز و در ۲ سال اخیر نیز مرگ چند ده هزار بال از پرندگان مهاجر زمستان گذران از جمله مشکلات زیست محیطی در تالاب میانکاله است.

در سفر رئیس جمهور به مازندران در بیستم اسفندماه پارسال علاوه بر تصویب مصوبات مختلف، در بخش محیط زیست استان نیز هفت مصوبه به تصویب رسید که بخش زیادی از آن برای احیای تالاب میانکاله بوده است.

اختصاص مبلغ ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای تجهیزات اطفای حریق مناطق زیرپوشش محیط زیست مازندران توسط سازمان برنامه و بودجه طی ال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲، اختصاص مبلغ ۴۰ میلیارد ریال اعغتبار برای حصار کشی منطقه سمسکنده ساری توسط سازمان برنالمه و بودجه کور طی سالهای ۱۴۰۱ تا خرداد ۱۴۰۲، اختصاص مبلغ ۵۰ میلیارد ریال اعتبار از محل تخصیص اعتبارات استانی برای تعمیر و تجهیز ساختمان های محیط بانی و تجهیز یگان حفاظت محیط زست استان توسط سازمان برنامه و بودجه کشور در طی امسال، اختصاص ۱۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال اعتبار برای مطالعه و بررسی مشکلات زیست محیطی ناشی از استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه شهید سلیمی نکا از محل طرح ملی توسط سازمان برنامه و بودجه کشور در طی امسال و سال ۱۴۰۱ از جمله مصوبات سفر رئیس جمهور به مازندران برای حفاظت از عرصه های زیستی بود.

اختصاص مبلغ ۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای راه اندازی ایستگاهای سنجش آلودگی های زیست محیطی در مازندران، تهیه طرح احیای تالاب میانکاله از طریق انتقال آب دریای خزر و پمپاژ و انتقال آب از حوضه های همجوار توسط سازمان حفاظت محیط زیست و با همکاری دستگاههای اجرایی ذیربط و صدور مجوز پروانه بهره برداری برای ۱۱ واحد صنعتی در شهرک صنعتی آببندانک از دیگر مصوبات سفر به مازندران بود.

تاکید رئیس جمهور به حفظ حیات وحش و زیستگاه پرندگان

رئیس جمهور در سفر استانی خود به مازندران و در بازدید از شبه جزیره میانکاله، اظهار داشت: احیا و نگهداری این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است و سرمایه ارزشمندی است که باید برای نسل‌های آینده حفظ شود.

آیت الله سید ابراهیم رئیسی بر لزوم توجه جدی به حفظ حیات وحش و زیستگاه پرندگان در این منطقه تاکید کرد و گفت: هر اقدامی که برای احیاء و نگهداری منطقه میانکاله لازم است باید انجام شود.

رئیس جمهور با اشاره به جاذبه‌های طبیعی منطقه میانکاله گفت: لازم است زمینه‌های طبیعت‌گردی در این منطقه فراهم شود تا مردم هم بتوانند در چارچوب مقررات زیست محیطی از این طبیعت استفاده کنند.

به گفته  رئیسی ایجاد طبیعت‌گردی در منطقه میانکاله می‌تواند برای مردم محل درآمد و اشتغال به همراه داشته باشد. وی همچنین دستور داد با توجه به اینکه در این منطقه آتش سوزی‌های فصلی اتفاق می‌افتد یک ایستگاه آتش نشانی ایجاد شود.

تصویب راهکارهای احیای تالاب میانکاله در جلسه ستاد ملی مدیریت تالاب های کشور 

در پنجمین جلسه ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب های کشور که به ریاست معاون اول رئیس جمهور تشکیل شده بود، راهکارهای تسریع در احیای تالاب های میانکاله پس از بررسی به تصویب رسید.

دکتر محمد مخبر در این جلسه تالاب های کشور را نعمت و موهبتی الهی برای کشور توصیف کرد و گفت: متأسفانه این دارایی های خدادای در حال تخریب و از بین رفتن هستند و لازم است برای حفظ و نگهداری از این تالاب ها همه دستگاه های متولی با جدیت پای کار بیایند.

معاون اول رئیس جمهور افزود: با وجود آنکه باید همه مردم باید از  تالاب ها منتفع شوند اما متأسفانه شاهد آن هستیم که تالاب های کشور در معرض خشک شدن قرار دارند و اگر تدابیر لازم را برای حفظ، احیاء و توسعه تالاب ها به کار نبندیم باید در برابر خداوند و مردم پاسخگو باشیم.

دکتر مخبر با اشاره به فقدان نگاه جامع و نبود مدیریت مناسب برای حفاظت از تالاب ها اظهار داشت: فارغ از جلسات اداری و ستادهای مربوطه باید برای هر یک از تالاب ها برنامه و مجری مشخص و پاسخگو تعیین شود و همه دستگاه ها نیز مکلف به همکاری برای اجرای این برنامه ها باشند.

معاون اول رئیس جمهور بر رویکرد جدی دولت برای توجه به ملاحظات و خطوط قرمز زیست محیطی تأکید کرد و افزود: محیط زیست محل حیات همه جانداران است که نیاز به مراقبت جدی دارد بنابراین دولت در مواقع آسیب به محیط زیست به هیچ عنوان از این ملاحظات کوتاه نمی آید.

دکتر مخبر همچنین با اشاره به گزارش های ارائه شده در جلسه در خصوص مسایل تالاب میانکاله، گفت: رییس جمهور در سفر اخیر خود به این منطقه، نسبت به احیای تالاب میانکاله به مردم قول داده اند و برای تحقق این وعده لازم است با جدیت پای کار باشیم.

معاون اول رییس جمهور در این جلسه از وزیر نیرو، رییس سازمان حفاظت از محیط زیست خواست در اسرع وقت نسبت به اتخاذ تصمیمات لازم جهت اجرا و تسریع در طرح تسهیل ارتباط بین دریا و خلیج گرگان برای احیای این منطقه طبیعی اقدام کنند.

معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست نیز در نخستین جلسه شورای راهبری «پناهگاه حیات‌وحش، ذخیره‌گاه زیست‌کره و تالاب میانکاله»  که بیست و پنجم بهمن‌ماه سال گذشته با حضور معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع زیستی این سازمان ، استاندار مازندران و اعضای شورای راهبری « پناهگاه حیات‌وحش، ذخیره‌گاه زیست‌کره و تالاب میانکاله » تشکیل شده بود ، اظهار داشت: درباره آنچه در تالاب «میانکاله» روی‌داده است همگی مسئول هستیم.

علی سلاجقه گفت: از ۶ نشست هیات دولت، ۲ نشست درباره تالاب «میانکاله» بوده است و از استانداران مازندران می‌خواهم امور و تکالیفی که در شورای راهبری تکلیف می‌شود مدیریت کند.

وی با اشاره به این‌که در ۲ دیدار از «تالاب میانکاله» شاهد نقش مؤثر مشارکت سمن‌هایی بودم که با جان و دل فعالیت می‌کردند، گفت: سمن‌ها و جوامع محلی ظرفیت‌های عالی انسانی برای محیط‌زیست محسوب می‌شوند و احیای «تالاب میانکاله» مدیریت یکپارچه را می‌طلبد.

وی با تأکید بر این‌که مدیریت «جامع حوزه آبخیز»  باید اجرا شود و استاندارمازندران باید دستگاه‌های ذینفع را مکلف کنند که وظایف قانونی خود را انجام دهند، افزود: استاندار مازندران ضمن مدیریت، باید دستگاه‌هایی که درباره سرازیر شدن سموم و سایر آلاینده‌ها به «تالاب میانکاله» مسئول هستند، بازخواست کند.

معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور  با اشاره به این‌که با کمک نمایندگان مجلس شورای اسلامی «ردیف مستقل در بودجه کشور» برای احیای «تالاب میانکاله» در نظر گرفته خواهد شد، ادامه داد: بر اساس استانداردهای ملی، عملیات لایروبی باید اتفاق افتد و درباره  مجموعه ۲۲ هکتاری در «جزیره آشوراده»در حین عملیات، ارزیابی‌های زیست‌محیطی مجدداً پایش شود و سازمان محیط‌زیست تمامی دستگاه‌های ذینفع را مکلف کرده است که به وظایف قانونی خود دراین‌ باره عمل کنند.

وی اظهار داشت: مصوبات ستاد ملی «هماهنگی  و مدیریت تالاب‌های کشور» مورد تائید است و باید انجام شود و پیشنهاد می‌شود هرسه یا چهار ماه یک‌بار شورای راهبری تشکیل شود و مدیران استانی در سطح استان به‌ویژه نیروی انتظامی استان برای رفع مشکلات پیش روی تالاب «میانکاله» بیشتر همکاری کنند.

سلاجقه با تأکید بر این‌که در بحث «مدیریت جامع حوزه آبخیز» دستگاه‌های ذینفع به تکالیف و وظایف قانونی خود عمل کنند، گفت: اجازه نخواهیم داد سرنوشت «تالاب‌های انزلی و میانکاله» همانند سرنوشت «دریاچه ارومیه» دچار شود. بحث استان خاصی مدنظر نیست و در تلاش هستیم سرمایه‌های ملی کشور را حفظ کنیم و پیشنهاد می‌شود در سال ۲ جلسه برای حل مشکلات پیش روی «جزیره آشوراده» تشکیل شود تا به راهکارهای ملموس برسیم.

احیای میانکاله در دستور کار اصلی دولت سیزدهم

معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: احیای میانکاله با دستور رئیس‌جمهور در دستور کار اصلی دولت قرار گرفت.

علی سلاجقه در حاشیه بازدید رئیس‌جمهور از تالاب بین‌المللی میانکاله به خبرنگار ایرنا گفته بود که رئیس‌جمهور پس از بازدید منطقه دستور دادند تا کارهای عملیاتی مورد نیاز برای احیاء و حفاظت تالاب میانکاله در  دستور کار قرار بگیرد.

وی با بیان اینکه آیت‌الله رئیسی در این بازدید هم بر انجام پمپاژ آب وهم اجرای کانال ۲۰ کیلومتری برای اختلاط آب  تالاب میانکاله تاکید کردند، بیان کرد:تامین تجهیزات و زیرساخت‌های اطفای حریق در میانکاله نیز مورد تاکید رئیس‌جمهور قرار گرفته است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران با پر خیر و برکت توصیف کردن سفر آیت الله دکتر سیدابراهیم رئیسی به مازندران از عملیاتی شدن بیش از ۹۰ درصد مصوبات سفر رئیس جمهور برای حفاظت از عرصه های زیست محیطی این استان و بویژه برای احیای تالاب میانکله خبرداد.

عطاء الله کاویان در گفت وگو با خبرنگار ایرنا، از تخصیص ۳۵۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال برای حفاظت از عرصه های محیط زیست مازندران و همچنین احیای تالاب میانکاله خبر داد و اظهار داشت: از مجموع این اعتبارات، تاکنون ۱۰۳میلیارد ریال اعتبار تخصیص یافته و تمام اعتبارات نیز در بخش‌های در نظر گرفته شده هزینه شده است.

وی گفت: از مجموع ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار مصوب سفر رئیس جمهور برای خرید تجهیزات اطفای حریق مناطق زیرپوشش محیط زیست مازندران توسط سازمان برنامه و بودجه کشور در طی سالهای ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ ، تاکنون ۸۰ میلیارد ریال آن تخصیص یافته است.

وی بیان کرد: از مجموع ۱۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال اعتباری که برای مطالعه و بررسی مشکلات زیست منحیطی ناشی از استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه شهید سلیمی که از محل طرح ملی توسط سازمان برنامه و بودجه کشور در طی سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۱ به تصویب رسید، تاکنون سه میلیارد ریال آن تخصیص یافته است.

وی ابراز امیدواری کرد بقیه اعتبارات از جمله ۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای تعمیر و تجهیز ساختمان های محیط بانی و تجهیز یگان حفاظت محیط زیست، اختصاص ۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای راه اندازی ایستگاه های سنجش آلودگی های زیست محیطی، و همچنین اختصاص ۱۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای تهیه اجرای طرح احیای تالاب میانکاله از طریق انتقال آب دریای خزر و پمپاژ و آنتقال آب از حوضه های همجوار تا فرصت باقی مانده یعنی تا پایان سال ۱۴۰۲ تخصیص یابد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران از تهیه طرح احیای تالاب میانکاله از طریق انتقال آب دریای خزر و پمپاژ و انتقال آب از حوضه های همجوار خبر داد و گفت که این طرح در سازمان حفاظت محیط زیست کشور مراحل پایانی را طی می کند که پس از تصویب نسبت به تخصیص منابع مالی مورد نیاز این طرح اقدام می شود.

کاویان با بیان اینکه سفر رئیس جمهور به مازندران شوک حرکتی بسیار مهمی را در جهت تقویت حوزه محیط زیست مازندران ایجاد کرد، گفت: آتش سوزی های سریالی بویژه در سال های اخیر در تالاب میانکاله بیشترین آسیب را به حوزه محیط زیست مازندران وارد کرد که پس از سفر رئیس جمهور و تامین منابع مالی مورد نیاز، نسبت به خرید تجهیزات و تقویت امکانات اطفای حریق در میانکاله اقدامات بسیار موثری صورت گرفت.

وی با بیان اینکه بخشی از اراضی ماسه ای میانکاله که دارای پوشش گیاهی است در چند سال اخیر دچار آتش سوزی شده بود که  برای جلوگیری از دامنه آتش سوزی ها در این اراضی، یکدستگاه لودر می توانست با ایجاد آتش بر از دامنه آتش سوزی جلوگیری کند، گفت که همه ساله بخش زیادی از اعتبار محیط زیست مازندران صرف اجاره یکدستگاه  لودر می شد، ولی  از محل مصوبات سفر رئیس جمهور و با تخصیص ۳۸ میلیارد ریال اعتبار، خرید یکدستگاه لودر اقدام شد که نقش بسزایی در جلوگیری از دامنه آتش سوزی در عرصه های میانکاله داشته است.

وی از خرید تجهیزات و ملزومات مورد نیاز ماموران یگان حفاظت از جمله "جی پی اس"، لوازم شخصی اطفای حریق و همچنین پمپ و شیلنگ مورد نیاز و یکدستگاه تانکر و یدک کش آن برای مناطق مختلف زیر پوشش محیط زیست مازندران خبر داد و افزود: همچنین از محل مصوبات سفر رئیس جمهور، ۲ دستگاه پهباد نیز برای نظارت و پایش مستمر تالاب میانکاله خریداری شد.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران بر لزوم تخصیص ۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای راه اندازی ایستگاه‌های سنجش آلودگی های زیست محیطی در این استان تاکید کرد و گفت که هم اکنون هفت شهر مازندران با آلودگی آب آشامیدنی و به همین تعداد با آلودگی هوا مواجه هستند که راه اندازی ایستگاه های سنجش آلودگی های زیست محیطی بسیار در این استان لازم و ضروری است.

کاویان با بیان اینکه ماموران محیط زیست مازندران در پایگاه های محیط بانی با کمترین امکانات شبانه روزی در حال تلاش هستند تا از عرصه های زیست محیطی استان مراقبت و حفاظت کنند، بر لزوم تخصیص اعتبار مورد نیاز از محل سفر رئیس جمهور برای تعمیر و تجهیز ساختمان های محیطی بانی این استان تاکید کرد.