وحیده اسماعیلی

گیلان امروز-چهار دهه انباشت زباله و ورود شیرابه از جایگاه دفن ساحل داداش آباد آستارا به آبهای زیر زمینی و دریای خزر، حیات منطقه حفاظت شده لوندویل و طرحهای سالم سازی شهرستان آستارا را در معرض تهدید جدی قرار داده است.

از سال ۱۳۷۵ که سازمان حفاظت محیط زیست گیلان به طور قانونی زمینی ۵ هکتاری از منطقه حفاظت شده لوندویل درمجاورت ساحل «داداش آباد» را به منظور دفن موقت زباله در اختیار شهرداری آستارا قرار داد تا به امروز وسعت این محل به حدود ۱۷ هکتار مساحت افزایش پیدا کرده است. منطقه ای که درگذشته در کنار ساحل صدف آستارا یکی از مقاصد اصلی گردشگران بود، اکنون آب سفره های زیرزمینی اش با انباشت غیراصولی زباله ها و نفوذ شیرابه به فاضلاب تبدیل شده و بوی تعفن جایگاه دفن و وجود حشرات به خصوص در فصل گرما موجب ناراحتی اهالی روستاهای کانرود، قنبر محله، دربند، سیبلی همچنین گردشگران و زائران امامزادگان ابراهیم و قاسم (ع) می شود، به طوری که بسیاری از زائران با مواجه با چنین معضلی به سرعت این مکان را ترک می کنند.

به گفته «مهدی نصرتی» فعال زیست محیطی و مدیرعامل گروه زیستمان درآستارا به مرور، در حال حاضر جایگاه دفن زباله آستارا به یک فاجعه زیست محیطی منجر شده که ادامه این موضوع می تواند در آینده به تنش زیست محیطی درمیان کشورهای حاشیه دریای خزر منتهی شود.

نصرتی با اشاره به اینکه روزانه بیش از ۱۲۰ تن زباله شهری و روستایی شهرستان آستارا در این مکان رها می شود اضافه کرد: شیرابه تمام زباله های رها شده بدون بستر سازی و کانال کشی مستقیما وارد دریا می شود. بطوریکه شناگران طرح ساحلی صدف آستارا در مجاورت این جایگاه در آب شیرابه زباله شنا می کنند.

 این فعال زیست محیطی اساس واگذاری این زمین به شهرداری که جزو مناطق حفاظت شده محیط زیستی است را خلاف قانون بیان کرد و افزود: شهرداری متعهد شده بود در اسرع وقت نسبت به فراهم کردن زمین مناسب برای احداث لندفیل اقدام کند اما حدود ۲۵ سال از این تعهد گذشته و مساحت جایگاه به ۱۷ هکتار رسیده است.

اما در خصوص واگذاری منطقه حفاظت شده زیست محیطی به شهرداری و تبدیل آن به جایگاه دفن زباله، «وحید مصطفی دوست» سرپرست اداره ی حفاظت محیط زیست آستارا به مرور اظهار کرد: این واگذاری به صورت قانونی طی چند دهه گذشته ازسوی محیط زیست استان انجام شده است.

وی با تأکید به کمبود زمین در احداث لندفیل آستارا افزود: به دلیل نبود زمین مناسب برای انتقال جایگاه دفن زباله در شهرستان، بر اساس نامه نگاری سازمان محیط زیست، شهرداری آستارا موظف است نسبت به احداث لندفیل و سیستم کنترل نفوذ شیرابه گزارشی از اقدامات انجام شده به محیط زیست شهرستان ارایه کند. این درحالیست که سال گذشته اعتبار یک میلیارد تومانی مدیریت پسماند استان برای شهرداری آستارا تامین و واریز شده است.

با این حال «شایان ناصری» معاون خدمات شهری شهرداری آستارا به مرور گفت: اجرای همزمان لندفیل، خرید تجهیزات زباله سوز و سیستم کنترل شیرابه نیازمند زمین مناسب، اعتبارات کلان و مکانیزم کلی برای اجرای همزمان آنهاست که ما دراین شهرستان با محدویدت زمین و وجود آبهای سطحی مواجه هستیم. لذا با تزریق اعتبارات محدود امکان مدیریت مناسب پسماند درجایگاه دفن زباله آستارا وجود ندارد.

 ناصری افزود: در سال ۹۸ بر اساس مصوبه کارگروه پسماند استان گیلان طرح مطالعاتی ایجاد لندفیل و مرکز دفن بهداشتی پسماند در داداش آباد آستارا آغاز شد. بعد از واریز اعتبار یک میلیارد تومانی از محل منابع ملی، شهرداری احداث لندفیل در بستر چهار هکتاری از محل دفنگاه زباله داداش آباد را در ضلع شمالی آغاز کرد و اکنون تا عمق پنج متری به صورت کامل پاکسازی، تسطیح و بسترسازی انجام شده است. این محل تا دریا فاصله ای هزار متری دارد.

 وی با اشاره به اینکه در سال جدید نیز یک میلیارد تومان اعتبار جدید برای احداث لندفیل به شهرداری تعلق گرفته گفت: این اعتبارات باید صرف خرید و اجاره دستگاه های سنگین و گریدر شود وعملا با امکانات محدود کاری پیش نمی رود.

ناصری تأکید کرد: طی آنالیزهای انجام شده و آزمایشت از آب چاه ها در مجاورت جایگاه دفن زباله در داداش آباد آستارا، خوشبختانه بستر خاک منطقه بعنوان فیلتر از میزان آلایندگی و نفوذ شیرابه به آبهای زیر زمینی کاسته است.

 معاون خدمات شهری آستارا از رایزنی با سازمان همیاری شهرداریهای کشور به منظور تخصیص اعتبار برای خرید زباله سوز خبر داد.